پل خواجو

این پل را پل شاهی و بابا رکن الدین و شیراز و حسن آباد هم نامیده اند از بناهای شاه عباس دوم صفوی است که در سال 1060 هجری بنا شده است.

طول پل 133 متر و عرض آن 12 متر است همان طور که گفته شد این پل را به اسامی دیگری نیز نامیده اند. وجه تسمیه آن به بابارکن الدین این است که بر سر راه تکیه بابارکن الدین عارف مشهور واقع شده بود، حسن آباد می نامیدند، به این علت که شالوده آن در عصر (حسن بیک ترکمان) ریخته شد، شیراز گفته اند به خاطر آنکه مسافران شیراز درآن زمان از روی این پل عبور می کرده اند و بالاخره به این سبب به پل خواجو نامبردار شده بود که در محله خواجو قرار داشت.

پل خواجو به دلیل معماری و تزئینات کاشیکاری بر سایر پلهای زاینده رود برتری دارد.

پل خواجو که در عصر صفویه یکی از زیباترین پلهای جهان به شمار می رفت در اصل به منزله سد و بند بود. به این معنا که با بستن دهانه های پل در ضلع غربی دریاچه ای به وجود می آمد.

در وسط هریک از دو ضلع شرقی و غربی پل ساختمانی بنا شده که شامل چند اتاق مزین به نقاشی است. این ساختمان که (بیگلربیگی) نامیده می شود در آن عصر اختصاص به بزرگان و امرائی داشت که به هنگام ایجاد دریاچه مصنوعی مسابقات شنا و قایقرانی را تماشا می کرده اند.

شعرای اصفهان درباره پل خواجو اشعار زیبایی سروده و در طی این سروده ها زیبائی های آن را توصیف کرده اند. از جمله این شعرا صائت تبریزی است که با قصیده ای بلند بالا یکی از روزهای جشن و چراغانی را ذکر می کند که در کنار پل خواجو برگزار شده است.

به نوشته محققین و مورخین که درباره سلسله صفویه بررسی کرده اند: هدف شاه عباس دوم از احداث پل خواجو ارتباط دو قسمت محله خواجو و دروازه حسن آباد با تخت فولاد و راه شیراز بود.

بطور کلی وجود "تزئینات کاشیکاری فراوان و پشت بغل های چشمه های پایین و غرفه های بالاو نمای غرفه های طرفین با کاشیهای الوان" پل خواجو را در شمار آثار بسیار ممتاز اصفهان قرار می دهد بطوری که کلیه سیاحان و جهانگردانی که در دوره های مختلف به اصفهان آمده اند زیبائیهای پل خواجو را وصف کرده و آن را در زمره شاهکارهای مسلّم معماری ایرانی، اسلامی به شمار آورده اند.